افت شنوایی اثرات متفاوتی بر روی میزان درک ، گفتار و زبان افراد و عملکردهای آنان دارد. این اثرات بر روی افراد مختلف ، فرق می کند . این امر دوعلت دارد :- اول اینکه ضایعات شنوایی به علتهای متفاوتی قیمت سمعک ایجاد می شوند . - دوم اینکه عوامل اجتماعی و روانی بسیاری در زندگی افراد وجود دارد که اثرات افت شنوائی را تعدیل می کند . * مهمترین جنبه کم شنوائی ، اثر آن بر توانایی های ارتباطی افراد است .میزان تاثیر کم شنوائی بر گفتار کودک بستگی به این عوامل دارد :
- سن شروع کم شنوائی
- سن تشخیص کم شنوائی
- میزان کم شنوائی
- علت بروز کم شنوائی
هر چه سن شروع کم شنوایی کمتر و میزان کم شنوائی بیشتر باشد اثرات سوء آن بر گفتار کودک بیشتر است . کودک عادی از ابتدای نوزادی دائما" صداها را می شنود و بتدریج زبان را فرا می گیرد و در حدود 5/3 سالگی به حداکثر مهارت زبانی دست می یابد در حالی که کودک کم شنوا از زمان تجویز سمعک این اصوات را می شنود . افراد کم شنوا را بر حسب سن ابتلا به کم شنوائی به گروههایی تقسیم می کنند .
اگر کم شنوائی پیش از 3 سالگی ایجاد شده باشد آنرا کم شنوائی پیش از زبان آمـوزی می گویند و اگر کم شنوائی پس از 3 سالگی ایجاد شده باشد آنرا کم شنوائی پس از زبان آموزی می گویند . حال اثرات کم شنوائی را در هریک از این گروهها جداگانه بررسی می کنیم:
کودکان کم شنوای پیش از زبان آموزی :
بیشتر افراد دچار این نوع کم شنوائی هستند و ویژگی های این گروه به خصوص در ارتباطات اجتماعی شان با دیگر گروهها فرق می کند . در حقیقت بروز کم شنوایی سه نسل را متاثر می کند :
1. والدین ناشنواها
2. خود ناشنواها
3. فرزندان افراد ناشنوا
غالبا" والدین افراد ناشنوا و فرزندان آنان شنوا هستند بنابراین این افراد بین دو نسل والدین خود و فرزندان خود ، اجتماع تنهایی هستند .
والدین کودکان کم شنوا بیشترین تاثیر را در ارتباطات اجتماعی آنان دارا هستند . والدین ممکن است شنوا یا ناشنوا باشند :
- والدینی که خود ناشنوا باشند ، معمولا" خیلی هشیارتراند و زودتر ناشنوایی کودکشان را تشخیص می دهند و کودکان آنان غالبا" خیلی زود مثل زبان مادری شان از زبان اشاره استفاده می کنند و از همان کودکی حرکات دستی دارند .
- اما در 90% موارد ، والدین خود شنوا هستند . این دسته از والدین ، پیش از تشخیص ناشنوایی فرزند خود غالبا" ماهها با خود تقلا می کنند و پس از تشخیص قطعی دچار ضربات روحی شدیدی می شوند . این گروه بیشتر با کودکان خود حالت معلم مانند دارند ، از کودکشان انتظار زیادی داشته ، انعطاف پذیری شان کمتر است و به دلیل احساس ناتوانی در برقراری ار تباط با کودکشان معمولا" ارتباط مناسبی با وی ندارند .